„Dla kobiet – zachowaj formę” – wczesna rehabilitacja pooperacyjna oraz „Macierzyństwo w dobrej formie” – wczesna rehabilitacja okołoporodowa to dwa programy edukacyjno-zdrowotne realizowane w Wojewódzkim Szpitalu im. Św. Ojca Pio w Przemyślu. Mają one pomóc kobietom po porodzie lub operacji szybciej wrócić do pełnej sprawności i cieszyć się dobrym zdrowiem.
Kiedy kobieta podejmuje decyzję o poddaniu się operacji ginekologicznej, często towarzyszy jej lęk. Przygotowanie pacjentki do planowej operacji ginekologicznej obejmuje działania zarówno w sferze psychicznej i fizycznej. Rola aktywności fizycznej w utrzymaniu dobrego stanu zdrowia i samopoczucia kobiety jest niepodważalna. Wydolność fizyczna kobiety ma istotny wpływ na efekt zabiegu operacyjnego, w wyniku jej leczenia jak również szybszego przywrócenia sprawności fizycznej. Odgrywa znaczącą rolę w stabilizacji stanu psychicznego. Istotne jest wczesne uruchomienie i wstawanie pacjentki z łóżka (przy braku przeciwwskazań).
Ciąża i poród to wyjątkowy czas w życiu każdej kobiety. W jej organizmie zachodzi wówczas wiele zmian, które znacząco wpływają na układ kostno-stawowy i mięśniowy.
Czas połogu jest okresem trudnym i również wymagającym – narządy wewnętrzne wracają do pierwotnego położenia, goją się rany po porodzie, stąd istotne jest wprowadzenie wczesnej rehabilitacji, by zwiększyć komfort Mamy już na etapie szpitalnym.
Fizjoterapia uroginekologiczna ma na celu przyśpieszyć proces gojenia i odzyskać fizjologiczne czynności narządów płciowych. Pozwoli również zminimalizować ryzyko powikłań oraz w optymalny sposób wrócić do zdrowia po ciąży i porodzie lub zabiegu chirurgicznym.
Ponadto w znaczący sposób poprawia kondycje mięśni, pomagając kobiecie cieszyć się zdrowiem intymnym i w odpowiedni sposób o nie zadbać.
W ramach zajęć przewidziano m.in.:
- naukę prawidłowych zachowań takich jak: wstawanie i kładzenie się do łóżka, kaszel, kichanie, podnoszenie przedmiotów, korzystanie z toalety;
- naukę i korekcja prawidłowej postawy ciała;
- naukę prawidłowego wzorca pracy mięśni dna miednicy;
- ćwiczenia fizyczne wzmacniające i modelujące poszczególne partie mięśni głębokich brzucha, mięśni kręgosłupa i relaksacyjnych;
- trening oddechowy – ćwiczenia uruchamiające oddychanie przeponą;
- trening dna miednicy, który efektywnie kurczy mięśnie okalające wejście do pochwy, cewkę moczową, odbyt i mięśnie podtrzymujące narządy miednicy mniejszej.
Wysiłek fizyczny jako zachowanie prozdrowotne
Wpływ wysiłku fizycznego na organizm człowieka jest niezwykle istotny. Wdrażając do swojego życia aktywność fizyczną otrzymujemy daleko idące korzyści, których nie jesteśmy w stanie osiągnąć żadnymi innymi środkami.
Wpływ aktywności fizycznej na organizm człowieka:
- prawidłowe napięcie i siła mięśni całego ciała, ale przede wszystkim – co jest szalenie istotne dla kobiet po operacji – mięśni dna miednicy, które w czasie właściwie wykonywanej aktywności fizycznej stają się lepiej napięte, odżywione
i elastyczne; - lepsze dotlenienie i odżywienie tkanek organizmu;
- zwiększenie wydolności wielonarządowej
- poprawa mobilności mięśni i stawów;
- redukcja stresu;
- zwiększenie wydzielania endorfin.
Wpływ braku aktywności
Brak aktywności niesie ze sobą dużo niekorzystnych następstw, które mogą wystąpić we wczesnym, ale i późniejszym okresie życia kobiety.
Najczęstsze z nich to:
- bóle kręgosłupa;
- zmniejszona mobilność mięśni i stawów;
- dolegliwości ze strony blizny po operacji;
- obniżone/zwiększone napięcie mięśni dna miednicy;
- nietrzymanie moczu, gazów, stolca.
Autorkami programów są: położna oddziałowa Ewa Buczko i fizjoterapeutka Wanda Radymska.